Flor nedir?

Flor, insan vücudu için yaşamsal değeri olan yedi eser elementten biridir. Bu elementler arasında sadece anorganik yapıya bağlanabilme niteliği ile diğerlerinden farklı olan flor insan sağlığı açısından değerli fizyolojik özellikler taşır. Optimal dozu günde 1.5- 2 mg olan florun büyük bölümü iskelet sisteminde, geri kalan bölümü ise mine ve dentinin apatit yapıları içerisinde depolanmaktadır. Flor diğer elementler ile kolayca bileşikler oluştururlar ve doğan iyon halinde bulunmamaktadır. Bu nedenle genellikle ‘flourid’ veya ‘flourür bileşikleri’ olarak adlandırılmaktadır.

​

Florun dişler üzerindeki etkisi nedir?

1. Mine tabakasının oluşumu sırasında minenin sağlıklı gelişmesini, iyi mineralize olmasını sağlayarak, çürükten korunma açısından kaliteli bir mine oluşumuna katkıda bulunur.

2. Flor, apatit yapı içindeki OH- iyonları ile kolayca yer değiştirebilmekte veya eksik olarak bulunan OH- iyonlarının yerini doldurarak daha dirençli yapıda flor-apatit oluşturmaktadır. Böylelikle diş minesi asitler karşısında daha az çözünür bir yapıya sahip olmaktadır.

3. Diş yüzeyinde biriken ve gıda artıkları ile bakterilerden oluşan mikrobiyal dental plak üzerinde zararlı asit oluşumunu inhibe edici etki gösterir.

4. Minenin çözünürlüğünü azaltarak, remineralizasyonu destekler.

5. Dişler sürdükten sonra flor yerel (topikal) yolla etki eder. Bu etki, florlu macunlar, florlu ağız çalkalama suları (gargaralar), florlu jeller ve florlu verniklerle elde edilebilir.

 

Florun çürük önlemedeki kullanım alanları nelerdir?

Diş çürüklerinin önlenmesinde flor uygulamalarının önemli bir yeri vardır. Flor, özellikle Amerika ve Kuzey Avrupa ülkelerinde, diş ve kemik gelişimi için şehir sularına katılarak verilmektedir. Bu sayede, bu ülkelerde çürük görülme olasılığı oldukça düşüktür.

​

Türkiye’de ise çocuk doktorları tarafından belli bir yaşa kadar sistemik yolla flor, tablet olarak verilmektedir. Ancak bu uygulama diş çürüklerinin önlenmesinde hem yeterli görülmemekte, hem de her gün kullanma zorunluluğu yüzünden tercih edilmemektedir. Flor aynı zamanda, az miktarda da olsa süt ve tuzlara katılarak sistemik yolla alınabilmektedir.

​

Yapılan araştırmalarda, çürükten korunmada dişlere direkt yapılan flor uygulamalarının en iyi neticeyi verdiği görülmüştür. Flor uygulamaları jel ve vernik şeklinde olup, çocuk diş hekimleri tarafından 4- 6 ayda bir tekrarlanır. Çocuklar için çeşitli aromalarda (çilek, portakal, nane, çikolata vb) olan bu jellerle yapılan uygulama son derece rahat, basit ve ağrısızdır. Florun başka bir kullanım alanı da florlu gargaralar ve florlu diş macunlarıdır.

​

Flor jel nedir?

Flor jel, diş minesine uygulanan çürük önleyici bir ajandır. Florun etkisiyle diş minesi mikroorganizmalara karşı daha dirençli ve sert hale getirilir. Böylelikle diş minesi daha güçlü bir yapıya sahip olur. En yaygın kullanılan formları APF (Asidüle Fosfat Florid) ve Sodyum Florid’dir. Çocuklar için çeşitli aromalarda (çilek, portakal, nane, çikolata vb) olan bu jellerle yapılan uygulama son derece rahat, basit ve ağrısızdır.

​

Flor jel nasıl uygulanır?

Çocuklara özel kaşıkların içine flor jel yerleştirilerek ağızda 4 dakika süresince bekletilir. İşlem bittikten sonra flor jelin fazlası tükürük emici ile alınır ve çocuk geri kalan fazla flor jeli tükürür. Yarım saat süresince ağız çalkalama, yeme- içme yapılmaz. Ayrıca sabaha kadar süt ve süt ürünleri kullanılmaz.

​

Flor jel uygulaması hangi yaşlarda yapılabilir?

Flor jel uygulaması tükürme yeteneğini kazanmış, 4 yaş ve üstü çocuklarda uygulanabilir. Çünkü uygulama sonrası ağızda kalan fazladan florun tükürülmesi gerekmektedir.

​

Flor vernik nedir?

Reçine ve etanol ilave edilmiş lak türündeki ajanlara ‘vernik’ (cila) adı verilir. Flor vernikleri, özel fırçalar yardımıyla dişlerin üzerine sürülür. Özellikle öğürme refleksi sebebiyle flor kaşıklarını kullanamayan çocuklarda ve özel ilgi gerektiren engelli çocuklarda kullanılır.

​

Flor vernik nasıl uygulanır?

Özel fırça yardımıyla dişlerin üzerine sürülür. Tükürükle temasından saniyeler içinde hemen kurur. Tükürme ihtiyacı yoktur. Uygulama sonrası 2 saat süresince herhangi bir şey yememek gerekir. Bu süre ne kadar çok uzatılırsa florun diş minesi üzerindeki etkinliği ve kalıcılığı o kadar fazla olur. Vernik uygulamasının yapıldığı gün dişler fırçalanmamalı ancak ertesi gün düzenli olarak fırçalamaya devam edilmelidir.

​

Flor vernik uygulaması güvenli midir?

Evet. Flor vernikler diş yüzeyine sürüldüğünde tükürükle temas ederek kısa sürede sertleştiği için yutma riski ve flor intoksikasyon riski yoktur. Bu nedenle 4 yaş altındaki çocuklarda da güvenle kullanılabilmektedir.